SÁCH TỐ VẤN Thiên hai mươi mốt: KINH MẠCH BIỆT LUẬN Hoàng Đế hỏi rằng: Người ta: động, tĩnh, dũng, khiếp mạch có biến đổi không? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Phàm người, gặp những sự kinh, khủng, nóä, lao động, tĩnh v.v mạch cũng đều biến [2]. Vì vậy, đi đêm thời hơi thở phát ra[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên sáu mươi hai: ĐIỀU KINH LUẬN Hoàng Đế hỏi: Ta nghe nói về phép thích “hữu dư thời tả, bất túc thời bổ”, vậy thế nào là hữu dư và bất túc? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Hữu dư có năm loại, bất túc có năm loại. Vậy Hoàng Đế muốn hỏi về loại nào ? [2] Xin cho biết cả. [3][r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên sáu mươi mốt: Thủy nhiệt huyệt luận Hoàng Đế hỏi: Thiếu âm sao lại chủ về Thận? Thận sao lại chủ về Thủy? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Thận, thuộc về Chí âm; Chí âm là nơi để chứa Thủy, Phế thuộc về Thái âm. Thiếu âm mạch thuộc về mùa Đông. Cho nên gốc nó ở Thậ[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên năm mươi lăm: TRƯỜNG THÍCH TIẾT LUẬN Thích gia không cần phải chẩn, chỉ nghe bệnh nhân nói, cũng có thể thấu được bệnh tình [1]. Bệnh tại đầu, nhức đầu, dùng “tàng châm” (1) để thích. Thích tới cốt, bệnh khỏi, sẽ thôi. Phàm thích, đừng làm thương đến cốt nhục[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên ba mươi mốt: NHIỆT BỆNH Hoàng Đế hỏi: Phàm nhiệt bệnh, phần nhiều cùng một loại với Thương hàn. Hoặc có người khỏi, hoặc có người chết, phần nhiều ở trong vòng 6,7 ngày, người khỏi đều từ mười ngày trở lên, là vì sao? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Cự dương (tức[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên ba mươi hai: THÍCH NHIỆT Can mắc bệnh nhiệt, tiểu tiện vàng trước, bụng đau, hay nằm, mình nóng [1]. Nhiệt tranh với hàn, thời nói cuồng và kinh “hiếp” mãn và đau, tay chân vật vã (táo), không thể nằm yên [2]. Gặp ngày Canh, Tân xung thêm, gặp ngày Giáp, Aát m[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên hai mươi hai: TÀNG KHI PHÁP THỜI LUẬN Hoàng Đế hỏi: Hợp thân hình con người, bắt chước bốn mùa, năm hành để điều trị… Thế nào là thuận, thế nào là nghịch, thế nào là đắc, thế nào là thất…? Xin cho biết rõ [1]. Kỳ Bá thưa rằng: Năm hành là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên bảy mươi hai & bảy mươi ba: LỤC NGUYÊN CHÍNH KỶ ĐẠI LUẬN Hoàng Đế hỏi rằng: Sáu sự hóa, sáu sự biến, thắng với phục, râm với trị cùng những vị cam, khổ, tân, hàm, toan, đạm có nên trước sau như thế nào, tôi đã biết rồi (1). Duy sự hóa của năm vận[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên bốn mươi lăm: QUYẾT LUẬN Hoàng Đế hỏi: Bệnh quyết (tay chân giá lạnh) chia ra hàn nhiệt, là vì sao ? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Dương khí suy ở dưới thời thành chứng Hàn quyết, âm khí suy ở dưới, thời thành chứng Nhiệt quyết (1) [2]. Hoàng Đế hỏi: Về chứng Nhiệt q[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên sáu mươi chín: KHI GIAO BIẾN LUẬN Hoàng Đế hỏi: Năm vận thay đổi để chủ về năm, trên ứng với “thiên cơ” (cơ là năm); Hàn thử nóái nhau; chân tà cùng gặp. nóäi ngoại phân ly; sáu kinh thay đổi, năm khi lần lượt, thái quá và bất cập, chuyên thắng và kiêm tinh Xin[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên sáu mươi ba: MẬU THÍCH LUẬN Hoàng Đế hỏi: Ta nghe phép Mậu thích, chưa hiểu ra sao, xin cho biết rõ thế nào là Mậu thích ? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Tà khí “khách” ở thân hình con người, trước tụ ở bì mao, lưu ở đó không tan đi, lại vào tụ ở Tôn mạch lưu ở đó không[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên sáu mươi tám: LỤC VI CHỈ ĐẠI LUẬN Hoàng Đế hỏi rằng: Xa thẳm thay cái đạo của trời! Như đón mây nóåi, như trông vực sâu. Vực sâu còn có thể đo lường, mây nóåi ai biết đâu là cùng cực! Phu tử thường nói: “phải tuân đạo trời”, lòng tôi ghi nhớ. Nhưng cái nguyên l[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên năm mươi chín: KHI PHỦ LUẬN Mạch khí, của Túc Thái dương phát ra 78 huyệt. Hai đầu lông mày, mỗi bên một huyệt. Từ khoảng tóc tới cổ, ba tấc rưỡi, bên cạnh có 5 huyệt, cùng cách nhau 3 tấc [1]. Thấy phù khí hiện lên ở trong bì (da), có 5 hàng mỗi hàng có 5 huyệ[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên bảy mươi lăm: TRỨ KHÍ GIÁO LUẬN Hoàng Đế ngồi ở Minh Đường gọi Lôi công mà bảo rằng: Phàm nói “Tam dương độc chí…” tức là cả Tam dương đến “dồn” làm một lúc. Nó đến dồn như mưa gió, nên ở trên trời sinh điên tật, ở dưới thời sinh lậu tiếc(1). [1] Nó đến, bên ng[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên năm mươi bảy: KINH LẠC LUẬN Hoàng Đế hỏi rằng: [1] Lạc mạch hiện ra năm sắc khác nhau. Sở dĩ có sự không giống nhau đó, là vì sao? [2] Kỳ Bá thưa rằng: Kinh có thường sắc, còn lạc thời biến dịch rất không thường. Thế nào là thường? [3] Tâm đỏ, Phế trắng, Ca[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên ba mươi chín: CỬ THỐNG LUẬN Hoàng Đế hỏi: Tôi nghe người khéo nóùi đạo trời, tất có nghiệm ở người, khéo nóùi việc cổ, tất có hợp với kim, khéo nóùi việc người, tất có đầy đủ ở mình Có như thế mới khỏi nhầm lẫn và có thể gọi là minh. Giờ tôi xin hỏi phu tử, là[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên sáu mươi sáu: THIÊN NGUYÊN KỶ ĐẠI LUẬN Hoàng Đế hỏi rằng: Trời có năm hành, trị năm vị, để sinh ra hàn, thử, táo, thấp và phong (1) Người có năm Tàng, hóa sinh năm khí, để sinh ra hỷ, nóä, ưu, tư, khủng (2). Trên Luận nói: năm vận cùng nóái, đều có chủ trị; cứ[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên bốn mươi: PHÚC TRUNG LUẬN Hoàng Đế hỏi: Có người mắc bệnh tâm phúc mãn, sớm ăn thời chiều không thể ăn Bệnh đó tên là gì? [1] Kỳ Bá thưa rằng: Bệnh đó tên là Cổ trướng [2]. Hoàng Đế hỏi: Điều trị thế nào? [3] Kỳ Bá đáp: Dùng kê thỉ lễ. Một liều bớt, hai liều[r]
SÁCH TỐ VẤN Thiên thứ năm mươi: THÍCH YÊU LUẬN Hoàng Đế hỏi: Xin cho biết phần cốt yếu của phép thích [1]. Kỳ Bá thưa rằng: Bệnh có phù trầm, thích có nóâng sâu. Phải cho đúng nhẽ, đừng có trái đạo. Thái quá thời nóäi thương. Bất cập thời gây sự đừng có trái đạo. Thái quá thời[r]